Nữ điệp viên Ngô Thị Huệ trong bức ảnh chính quyền Sài Gòn lưu giữ năm 1968

Trung tá là Ngô Thị Huệ (bí danh: Minh Hiệp, Bảy), sinh ngày 20/12/1942, tại làng Hương Phát, xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, Đà Nẵng trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng. Gia đình bà từ ngày ấy đã là một cơ sở nuôi giấu cán bộ cốt cán của phong trào. Từ nhỏ bà đã tham gia hoạt động cách mạng và lập nhiều chiến công xuất sắc trong kháng chiến chống Mỹ, tiêu diệt nhiều tên ác ôn khét tiếng, xây dựng được nhiều cơ sở cách mạng. Bị địch bắt và tra tấn dã man, bà vẫn một lòng kiên trung, quyết không khai báo. Sau nhiều lần chuyển từ nhà lao này đến nhà lao khác, cuối cùng địch phải thả bà ra vì không khai thác được gì. Bà đã vinh dựu được tặng thưởng nhiều Huân, Huy chương và danh hiệu Chiến sĩ thi đua trong lực lượng CAND. Năm 1985, bà được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Anh hùng lực lượng vũ trang Công an nhân dân Ngô Thị Huệ nay đã gần 80 tuổi

Bà kể lại, những ngày đầu tiên đến với phong trào cách mạng ở quê hương mình, cũng là thời điểm mà kẻ thù thực hiện chính sách tố cộng và diệt cộng rầm rộ nhất. Đây cũng là giai đoạn mà địch thẳng tay đàn áp những người tham gia kháng chiến dữ dội nhất. Nhiều chiến sĩ cách mạng đã sa vào tay giặc, có người bị tra tấn hết sức dã man, có người bị địch hành hạ cho đến chết. Cha bà cũng bị địch bắt, bị bỏ tù và tra tấn đến lồi mắt, khi đã lâm cảnh mù lòa, chúng mới trả tự do. Về nhà, cha vẫn thường dạy các con của mình rằng phải giữ vững niềm tin và lòng trung thành với cách mạng, cho dù có chết cũng phải chết trong vinh quang…

Có lần vào khoảng năm 1953, lúc này bà đã được gia nhập vào Đội thiếu nhi làm nhiệm vụ cảnh giới và đưa thư từ liên lạc cho cán bộ. Một lần, nhiều đồng chí cán bộ đang tổ chức họp Đảng ở ngay trong nhà bà, trong số đó có những đồng chí cốt cán của phong trào như Đào Ngọc Chua, Bùi Đức Thế, Bảy Kình, bất ngờ địch ập đến để bố ráp. Thấy vậy, bà đã nhanh trí chạy thẳng ra sau vườn tháo tất cả những cổng chuồng trâu để xua trâu chạy tán loạn ra đường, vừa xua trâu, vừa la lớn "trâu, trâu xổng chuồng ăn lúa" nghe vậy, bà con trong làng chạy ra đón trâu, nhân cơ hội đó một số đồng chí đã chạy thoát, số còn lại nhanh chân nhảy xuống hầm bí mật. Sau lần ấy, bà cùng cha ruột bị địch bắt và tra tấn dã man, cha bị hành hạ đến mù lòa còn bà bị từ đày tra tấn 6 tháng sau đó mới được thả.

Năm 1954, sau khi hòa bình lập lại, ở quê bà có rất nhiều người thoát ly để tập kết ra miền Bắc. Từ đó cho đến năm 1957, gia đình đã có 5 người thoát ly đi tập kết gồm 3 người anh ruột, 1 người anh rể và 1 người chị dâu. Sau khi rà soát danh sách những gia đình có người đi tập kết, địch đã bắt tất cả những người còn lại của gia đình mang đến trụ sở ủy ban xã để đánh đập, tra xét.

Năm 1959, địch bắt đầu thực hiện chính sách dồn dân vào các ấp chiến lược để dễ bề thi hành Luật 10/59. Gia đình bà cũng bị địch đưa vào khu dồn dân. Các chú, các anh ở Đội Công tác huyện Hòa Vang đã gặp bà để chỉ đạo bà theo gia đình vào ấp chiến lược để thuận tiện trong việc theo dõi tình hình, đồng thời tìm cách tạo điều kiện để Đội Công tác liên lạc với những cơ sở mới.

Trong thời gian này, bà đã điều tra nghiên cứu tình hình và quy luật đi lại của những đối tượng chức sắc và ác ôn ở địa phương. Nhận chỉ thị của anh Ba Thế - Đội trưởng Đội Công tác Huyện ủy Hòa Vang, bà bố trí để những trinh sát của Đội thực hiện nhiệm vụ tiêu diệt các đối tượng ác ôn là ấp trưởng, xã trưởng và liên gia trưởng như tên Toán, tên Lai, tên Lý, làm cho địch hết sức hoang mang.

Mặt khác, bà đã móc nối với những người có tấm lòng với cách mạng ở trong hàng ngũ địch, từ đó phát hiện ra vị trí địch cài mìn, lựu đạn giúp Đội Công tác vào ra ấp chiến lược để vận động quần chúng được an toàn tuyệt đối.

Kỷ vật của nữ Anh hùng đang được trưng bày tại Bảo tàng Công an nhân dân

Được trưng bày trang trong trong Bảo tàng CAND là 04  kỷ vật của Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Ngô Thị Huệ: Hộp đựng phấn trang điểm, Kính râm, Bộ áo dài, Túi xách. Đây là phương tiện, là bình phong giúp người chiến sĩ tình báo thực hiện thành công những chuyến liên lạc, chuyển tài liệu, tin tức quan trọng, kịp thời phục vụ cho sự chỉ đạo tác chiến của cấp trên trong các chiến dịch, trong từng thời điểm lịch sử. Giờ nó đã trở thành hiện vật quý minh chứng cho chiến công thầm lặng nhưng đầy mưu trí, sáng tạo của người chiến sĩ điệp báo ở nội thành Đà Nẵng, thời kỳ chống Mỹ cứu nước, gồm:
1. Hộp đựng phấn trang điểm. Với chiếc hộp phấn này, khi đang đi trên đường, nếu phát hiện được địch ở xa, muốn theo dõi chúng, bà thường dừng lại và lấy hộp phấn ra sử dụng. Một bên hộp đựng phấn hóa trang, một hộp bên đựng gương soi.  giả vờ đánh phấn nhưng thực chất là dùng gương để theo dõi bọn địch ở phía sau, xem chúng hành gì, đồng thời tìm phương án để đối phó lại chúng. Nhờ vậy, công tác hoạt động điệp báo của đồng chí lúc đang đi trên đường luôn luôn được chủ động và đảm bảo an toàn…

 

Kỷ vật của người nữ Anh hùng Công an nhân dân đã sử dụng trong quá trình hoạt động điệp báo ở nội thành Đà Nẵng đang được trưng bày tại Bảo tàng CAND

2. Kính râm. Kính râm được Nữ điệp báo mang khi cải trang hoạt động, có tác dụng làm thay đổi hình dạng khuôn mặt, để địch khó phát hiện được.

3. Bộ áo dài. Anh hùng Ngô Thị Huệ thường mặc trong vai nữ sinh viên đi trên đường phố, hoặc là vợ của lính. Nhờ có cách cải trang này, đã giúp bà giữ được bí mật trong công tác hoạt động tình báo.

Túi xách, Anh hùng Ngô Thị Huệ thường xuyên sử dụng trong quá trình hoạt động điệp báo

4. Túi xách. Túi có 5 ngăn chính, đó là những ngăn lộ rõ và dễ thấy. Ngoài ra, ở lớp vải bạt lót sát lớp nhựa giả da của túi là những “ngăn bí mật” bà đã sử dụng để cất tài liệu trong công tác hoạt động tình báo, đồng thời, chiếc gương nhỏ gắn ở mặt trong của nắp túi, đã giúp bà theo dõi hành động của bọn địch, mỗi khi chúng bắt bà dừng lại, mở túi ra để chúng kiểm tra…

          Bảo tàng Công an nhân dân trân trọng giới thiệu tới khách tham quan câu chuyện về nữ chiến sỹ tình báo năm xưa -  câu chuyện đẹp về tấm gương sáng trong lòng lớp cán bộ chiến sỹ tình báo Công an hôm nay./.

(Bài và ảnh Khôi Nguyễn)